Composteren, hoe moet het nou?

Composteren, hoe moet het nou eigenlijk en wat heb je er allemaal voor nodig? In dit blogbericht gaan we je alle ins en outs van composteren uitleggen.

Wat is nou eigenlijk composteren?

Composteren is het verteren van groente-, fruit- en tuinafval wat vervolgens op een natuurlijke manier wordt omgezet in een bruine en kruimelige substantie wat je kunt gebruiken in je tuin. Het is één van de belangrijkste voedingsbronnen voor je tuin. Het hele proces zorgt er dus voor dat uit je eigen afval belangrijke voedingsstoffen worden gehaald. Dit proces wordt in gang gezet door wormen, schimmels en insecten, denk hierbij aan pissebedden, duizendpoten, mieren en natuurlijk regenwormen. Als je dit zo leest is het niet direct de meest smaakvolle manier, maar ja het zijn wel hele nuttige diertjes, want zij brengen het allemaal op gang. Dus in het kort GFT afval wordt op een hoop gegooid en de natuur zet het om in compost, makkelijk toch? Oja, niet geheel onbelangrijk, het proces duurt ongeveer een half jaar tot een jaar.

Waarom zou je composteren?

Composteren, zoals hierboven beschreven, is dus perfect voor de tuin en de juiste grondverbeteraar. Dat is niet het enige punt natuurlijk, want je helpt het milieu ook een handje. Er wordt enorm veel voedsel weggegooid en wat weer op de vuilnisbelt terecht komt en verwerkt moet worden, dus waarom niet gebruiken om je eigen bodem van de tuin te verbeteren en de uitstoot te verminderen, een echte win-winsituatie.

Hoe kan je composteren en wat heb je nodig

Eigenlijk is er niet veel nodig om te composteren en de meest eenvoudige manier is het GFT afval op een hoop plaatsen en vervolgens de natuur zijn gang laten gaan, maar om het allemaal op zijn plek te houden en het proces te versnellen kan je weer gebruik maken van een compostvat. Compostvaten zijn grote bakken/tonnen waar je al het organische materiaal in kan doen en het compost er vervolgens weer eenvoudig uit kan halen. De vaten zijn speciaal ontwikkeld om de luchtcirculatie te bevorderen en dus het compostproces te versnellen. Zelfs voor tuinen zonder grond is het mogelijk om te composteren, want vele compostvaten hebben een bodemplaat en dan hoeft het niet direct op de grond geplaatst te worden, handig toch?

Oké, nu heb je een compostvat en je organische afval en dan? Laten we beginnen met wat je wel en niet op de composthoop mag plaatsen, want je wilt niet dat de kwaliteit naar beneden gaat en dat ongedierte tussen het compost gaat wroeten. Hieronder hebben we een tabel met wat wel en niet op de composthoop mag.

* Citrusvruchten mogen wel op de composthoop, maar wij raden aan ze toch te vermijden. De vruchten zijn vaak chemisch gekleurd en bevatten erg veel zuren.

Waar kan je het compostvat het beste plaatsen?

Nu we weten wat er wel en niet op de composthoop mag gaan we het compostvat plaatsen. Je zou denken dat het direct op de grond plaatsen het beste is, maar dit raden we aan niet te doen. Het kan wel hoor, maar dan moeten er in de zijkant van het compostvat wel genoeg luchtgaten/spleten zitten. Vaak gebeurt het dan nog wel eens dat de beluchtingsgaten verstopt raken en het composteringsproces wordt vertraagd. Het is dus verstandig het compostvat op een beluchtingsplaat te zetten en vervolgens op een stenen of houten ondergrond te plaatsen.

En nu de locatie, zo'n groot vat moet toch ergens staan. Zet het compostvat op een plek waar de zon een aantal uren schijnt, maar niet de hele dag, want dan droogt het compost uit. De perfecte locatie is dus een beschutte plek met zo min mogelijk wind en een aantal uren zon per dag. Maar ja, wat nou als je geen tuin of plek meer hebt? Geen zorgen, daarvoor kunnen we wat kleinschaliger kijken en met name naar de wormenbakken, maar hier komen we zo op terug.

De composthoop

Het compostvat staat op de ideale plek, het afval is verzameld en je bent klaar om het vat of de bak te vullen, maar hoe bouwen de composthoop nou op? Hieronder het stappenplan of ook wel de sandwich methode.

1. Begin met het "grotere" tuinafval, denk hierbij aan takken en twijgen, maar knip ze niet te klein. De takken en twijgen zorgen ervoor dat vocht kan weglopen en dat de composthoop voldoende lucht krijgt.
2. Bouw de composthoop en lagen op (sandwich stijl) en varieer goed, want anders kunnen er schadelijke broeikasgassen ontstaan. Het afval wat op de composthoop komt bestaat uit koolstofrijk(zaagsel, plantenresten, koffiefilters en eierdozen) en stikstofrijk(gras, tuinafval, groenteafval en aardappelschillen) afval. Combineer dit dus per laag om een goede verhouding te krijgen, maar het hoeft niet heel secuur hoor, gewoon een beetje van dit en een beetje van dat is prima.
3. Zorg dat bij het maken van de lagen dat je afwisselt tussen droog en vochtig afval, dus om en om. Dit zorgt voor een betere beluchting en versnelt het proces.
4. Maak de lagen niet te dik.
5. Heb je het gevoel dat de composthoop niet voldoende lucht krijgt, dan kan je het altijd beluchten met bijvoorbeeld een compostbeluchter.

Alles gedaan? Perfect, dan is het afwachten totdat de compost gereed is voor gebruik. Verwacht rond de 6 maanden tot een jaar dat het klaar is voor gebruik. Het ruikt dan naar grond, is bruin en kruimelig.

Composteren met wormen

Voor degene die geïnteresseerd zijn in het composteren met wormen of die geen tuin hebben is dit de ideale oplossing. De wormenbak kan je eenvoudig in de keuken of op het balkon plaatsen. Het is compact, snel en je krijgt iets extra's, namelijk wormenthee. Hoe werkt het precies?

Je maakt hiervoor gebruik van een wormentoren of bak. Deze composters zijn voorzien van meerdere bakken op elkaar gestapeld en vormen een afgesloten systeem waar de wormen centraal staan. Deze bakken hebben kleine gaatjes in de bodem, behalve de onderste bak, want daar zitten de speciale compostwormen en het eerste keukenafval. Wanneer de onderste bak vol zit, vul je de tweede bak en ga zo maar door. Maak je geen zorgen, de wormen vinden hun weg naar boven zodra de onderste bak tot compost is verwerkt.

Ondertussen heeft het vocht uit het organische afval zich verzamelt in de onderste bak waar altijd een kraantje zit en dit is iets prachtigs, namelijk wormenthee. Dit is zeer rijke compostthee voor je planten en raden het aan verdund met water bij de plantjes te gieten. Je planten zullen je enorm dankbaar zijn!

Plaatsing van de wormenbak

In principe kan je de wormenbak overal neerzetten, dus denk aan de keuken, balkon of in de tuin. Zorg er wel voor dat het niet kouder dan 5 graden wordt of warmer dan 26 graden. In de winter is het dus aan te raden om de bak naar binnen te verhuizen. Geen zorgen, het is een reukloos proces dus het gaat niet stinken in huis.

Wat mag er wel en niet in de wormentoren

Dit zijn dus de manieren hoe je kan starten met composteren om de vruchtbare compost te gebruiken in tuin en moestuin. Plus je helpt mee om het milieu weer iets te verbeteren. Zijn er nog vragen, stuur ons dan een email naar: [email protected] en we helpen je graag verder. Succes met composteren!